Wydawca treści
Lasy regionu
Foto: Wiesław Kaczmarek
Puszcza Notecka
Wyłączony drzewostan nasienny w Nadleśnictwie Krucz
Nadleśnictwo Kaczory. Foto: Wojciech Plata
Rzeka Gwda na terenie Nadleśnictwa Jastrowie. Foto: Krzysztof Dymek
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Pile znajduje się na pograniczu województw wielkopolskiego i zachodniopomorskiego, w przybliżeniu obejmuje obszar dawnego województwa pilskiego. Obejmuje zasięgiem obszar na pograniczu dwóch krain geograficznych: Niziny Wielkopolskiej i Pojezierza Pomorskiego. Obie te krainy przedzielone są Pradoliną Toruńsko-Eberswaldzką, którą płynie Noteć.
Rzeźba terenu ukształtowana została przed około 12 tysiącami lat pod wpływem działania lądolodu zlodowacenia bałtyckiego. Efektem działalności lodowca są m.in. ciągi moren czołowych w okolicach Czarnkowa i Chodzieży, rozległe pola sandrowe Równiny Wałeckiej i Pojezierza Krajeńskiego, formacje piasków wydmowych na terenie Puszczy Noteckiej, głębokie doliny rzeczne - pradolina Noteci, dolina Gwdy, ponad 440 jezior, w tym największe – o powierzchni 877 ha i głębokości 41 m Jezioro Bytyń. Na 84 % powierzchni przeważają typy rzeźby nizinnej: równinny, równinno-falisty i falisty. Najniżej położony punkt znajduje się zaledwie na wysokości 27,3 m n.p.m (dolina Noteci koło Krzyża). Najwyższy punkt to wierzchołek Brzuchowej Góry koło Krzywej Wsi na terenie Nadleśnictwa Lipka – 207,8 m nad poziomem morza.
Lasy zajmują 42,4 % powierzchni regionu, w niektórych gminach lesistość przekracza nawet 70 %, przy średniej lesistości krajowej 29,2 %. Przeciętny wiek drzewostanów RDLP w Pile wynosi 56 lat, drzewostany młodszych klas wieku (I i II klasa wieku) zajmują 29,32 % ogólnej powierzchni leśnej, zasobność około 87,2 mln m3, średni zapas - 263 m3/ha, średnio rocznie przyrasta 13,9 metra sześć. na hektar.
Siedliska borowe zajmują 77,3 % powierzchni, lasowe – 21 %, a olsy i łęgi – 1,8 %. Ze względu na przewagę siedlisk suchych i ubogich, w składzie drzewostanów dominuje sosna i modrzew, której udział wynosi 88,1 %, świerka – 0,9%,. Udział drzew liściastych wynosi tylko 11,0 % , w tym dębu, klona, jawora, wiązu – 4,1 %, brzozy – 2,4 %, olszy – 2,7 %, buka – 1,4 %, jesionu – 0,2%, graba – 0,1%, topoli, osiki, wierzby – 0,1%.
Lasy RDLP w Pile charakteryzuje bogactwo fauny i flory. W rozległych kompleksach leśnych występuje wiele chronionych gatunków zwierząt i roślin. W pilskich lasach na wolności żyje ok. 80 żubrów. Powszechnie spotykanymi zwierzętami chronionymi są bobry, które rozprzestrzeniły się w rzekach. W lasach coraz częściej można spotkać wilki.
Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile największą ostoją ptaków chronionych takich jak płaskonos, cyranka oraz kania czarna i ruda jest Pradolina Noteci. Istnieje 88 stref ochronnych ptaków na powierzchni ok. 3,9 tys. ha, dzięki temu coraz częściej nad lasami spotyka się krążące bieliki, bociany czarne, rybołowy. Łącznie w lasach występuje 280 gatunków zwierząt i 150 gatunków roślin objętych ochroną prawną, z tego 6 gatunków roślin i 42 gatunki zwierząt są wpisane do polskich czerwonych ksiąg. Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków w ramach programu NATURA 2000 obejmuje 45 proc. powierzchni RDLP w Pile. W pilskich lasach ustanowiono także 6 obszarów chronionego krajobrazu obejmujących prawie 220 tysięcy hektarów terenów wyróżniających się krajobrazowo o różnych typach ekosystemów.
Foto: Jarosław Ramucki
Najcenniejsze i najpiękniejsze fragmenty lasów zostały wyłączone z produkcji leśnej i objęte ochroną rezerwatową. Na gruntach RDLP w Pile znajduje się 26 rezerwatów przyrody zajmujących 3,3 tys. ha. Najcenniejsze rezerwaty to "Wielki Bytyń", "Diabli Skok", "Zielona Góra", "Dębina" i "Golcowe Bagno". Poza rezerwatami wyznaczono 354 pomniki przyrody.
Na terenie Puszczy Noteckiej istnieje największy w Polsce Leśny Kompleks Promocyjny, którego celem jest przybliżenie społeczeństwu zasad gospodarki leśnej opartej na zrównoważonym rozwoju.
Duża lesistość, liczne jeziora, związane z nimi bogactwo krajobrazu, urozmaicony świat dzikich zwierząt i roślin oraz obfitość runa leśnego powodują, że pilskie lasy przyciągają turystów z całej Polski.
Dla wszystkich, których interesuje życie lasu, stworzonych zostało 31 ścieżek dydaktycznych, których trasy zostały tak wytyczone, aby zwiedzający mogli podpatrzeć przyrodę i zapoznać się z niektórymi aspektami gospodarki leśnej. Przemierzając te trasy można zobaczyć najciekawsze przyrodniczo miejsca, pomniki przyrody oraz chronione gatunki roślin i zwierząt.
Do najatrakcyjniejszych ścieżek dydaktycznych znajdujących się na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile należą: trasa biegnąca przez lasy powiatu złotowskiego, 20-kilometrowa ścieżka "Smok" wytyczona w Nadleśnictwie Kaczory oraz znajdująca się w Dolinie Pięciu Rzek trasa na terenie Nadleśnictwa Okonek.
Na obszarze RDLP w Pile istnieją także piękne krajobrazowo trasy kajakowe na Rurzycy, Piławie, Dobrzycy, Głomii i Gwdzie. Dla turystów zmotoryzowanych utworzono sieć pól biwakowych, parkingów leśnych i miejsc postoju pojazdów. Występowanie wielu gatunków zwierząt łownych powoduje, że tereny te są bardzo atrakcyjne dla myśliwych.
Pilscy leśnicy zapraszają do lasu, gdzie na wszystkich czeka jeszcze wiele niezbadanych tajemnic przyrody, przepiękne widoki oraz czyste nieskażone środowisko.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Rezerwaty przyrody
Rezerwaty przyrody
foto.Wojciech Ostapowicz
foto. Wojciech Ostapowicz
foto. Wojciech Ostapowicz
foto. Wojciech Ostapowicz
foto. Wojciech Ostapowicz
foto. Wojciech Ostapowicz
foto. Wojciech Ostapowicz
Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
***
Rezerwat Przyrody Smolary
Rezerwat położony jest w województwie wielkopolskim, powiecie pilskim, gminie Szydłowo, leśnictwie Głowaczewo w oddziałach 565, 566, 589, 590, 591.
Uznany został Zarządzeniem Ministra OŚZNiL z dnia 26.11.1990 r. (MP z 1990 Nr 48, poz. 366) oraz Obwieszczeniem Wojewody Wielkopolskiego z dnia 04.10.2001 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do dnia 31.12.1998 r. (D.U. Woj. Wielkopolskiego Nr 123, poz. 2401).
Powierzchnia rezerwatu wynosi 143,11 ha, w tym:
| ● grunty zalesione i niezalesione | 124,61 ha |
| ● grunty związane z gospodarką leśną | 3,47 ha |
| ● grunty nieleśne | 15,03 ha |
Wiele osobliwości florystycznych czyni ten rezerwat atrakcyjnym dla badań naukowych.
Celem ochrony jest zachowanie naturalnej roślinności torfowiskowej mechowisk, obfitującej w rzadkie gatunki mszaków.
W krajowym systemie ochrony przyrody jest to jeden z ciekawszych rezerwatów na Pomorzu.
Występują tu fitocenozy bardzo rzadkie w skali całego kraju, zagrożone wyginięciem, bądź godne ochrony ze względu na występowanie w nich licznych osobliwości florystycznych.
Jest tu przykład rozwijającego się dynamicznie w basenie pojeziernym torfowiska, które głównie jest opanowane przez mszaki, torfowce i wątrobowce.
Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody (Dz. U. Nr 60, poz. 533), rezerwat został zaliczony do:
I. Rodzaj rezerwatu - torfowiskowy (T);
II. Typ i podtyp rezerwatu:
a) ze względu na dominujący przedmiot ochrony:
- typ: biocenotyczny i fizjocenotyczny (PBf);
- podtyp: biocenoz naturalnych i półnaturalnych (bp);
b) ze względu na główny typ ekosystemu:
- typ: torfowiskowy (bagienny) (ET);
- podtyp: torfowisk przejściowych (tp).
Dla rezerwatu określone zostały zadania ochronne na lata 2015-2020. Zarządzenie Nr 35/2015 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody „Smolary".
***
Rezerwat Przyrody Dolina Rurzycy
Rezerwat położony jest w województwie zachodniopomorskim, powiecie wałeckim, gminie Wałcz, na gruntach Nadleśnictwa Płytnica oraz gruntach innej własności (ANR i ZZMiUW). Uznany został Rozporządzeniem Nr 13/2005 Woj. Zachodniopomorskiego z dnia 14 lipca 2005 r. (D.U. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 59, poz. 1325).
Łączna powierzchnia rezerwatu wynosi 554,68 ha, w tym na gruntach Nadleśnictwa Płytnica 340,20 ha. W Nadleśnictwie Płytnica obejmuje fragmenty leśnictw Piaski, Głowaczewo i Wrzosy, oddziały: 33, 129, 130a,b,d-g,i,~a-~c, 173, 174a,b,~a,~b, 237, 238, 293, 363, 364, 365a-d,~c,~d, 366a-i,~f-~i, 426, 472a,b,h, ~a-~c, 509, 510a-h,~a,~b, 511a-c,~a, 512a,c,~f,~g.
Udział poszczególnych kategorii gruntów przedstawia się następująco:
| ● grunty zalesione i niezalesione | 326,41 ha |
| ● grunty związane z gospodarką leśną | 6,06 ha |
| ● grunty nieleśne | 7,73 ha |
Ponadto rezerwat obejmuje jeziora: Krępsko Górne, Krępsko Średnie i Dąb o łącznej powierzchni 205,68 ha (grunty ANR) oraz część rzeki Rurzyca o powierzchni 8,80 ha (grunty ZZMiUW).
Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody (Dz. U. Nr 60, poz. 533), rezerwat został zaliczony do:
I. Rodzaj rezerwatu - krajobrazowy (K);
II. Typ i podtyp rezerwatu:
a) ze względu na dominujący przedmiot ochrony:
- typ: krajobrazów (PKr);
- podtyp: krajobrazów naturalnych (kn);
b) ze względu na główny typ ekosystemu:
- typ: różnych ekosystemów (EE);
- podtyp: mozaiki różnych ekosystemów (me).
Rezerwat utworzono w celu zachowania cennych zbiorowisk roślinnych, rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt oraz unikatowych krajobrazów przyrody wraz z urozmaiconą rzeźbą terenu, tj. naturalnych lasów rosnących na stromych zboczach, czystych jezior tworzących długie ciągi rynien oraz pagórkowatego terenu z meandrującą rzeką w głębokiej dolinie.
W celu zabezpieczenia rezerwatu przed zagrożeniami zewnętrznymi wyznaczono otulinę, która zlokalizowana jest w następujących oddziałach: 34, 41, 42, 130c,h,~d-~g, 131, 174c-j,~c,~d, 175, 239, 294, 295, 365f,g,~a,~b, 366j-l,~a-~d, 367, 368, 427-429, 472c-g,~d,~f, 473, 510i-k, 511d-g,~b,~c, 512b,d,~a-~d, 513.
Łączna powierzchnia otuliny wynosi 540,85 ha, w tym:
| ● grunty zalesione i niezalesione | 526,17 ha |
| ● grunty związane z gospodarką leśną | 13,90 ha |
| ● grunty nieleśne | 0,78 ha |
Dla rezerwatu przyrody „Dolina Rurzycy" określone zostały zadania ochronne na lata 2018 - 2019. Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Przyrody w Szczecinie z dnia 12 lutego 2018 r. w sprawie ustalenia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody "Dolina Rurzycy".
***
Rezerwat Przyrody Wielkopolska Dolina Rurzycy
Rezerwat położony jest w województwie wielkopolskim, powiatach pilskim i złotowskim, gminach Szydłowo i Złotów, na gruntach Nadleśnictw Płytnica i Jastrowie oraz gruntach innej własności. Uznany został Rozporządzeniem Nr 30/08 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 7 listopada 2008 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (D. U. Woj. Wielkopolskiego Nr 206, poz. 3351).
Łączna powierzchnia rezerwatu wynosi 896,06 ha, w tym na gruntach Nadleśnictwa Płytnica 453,71 ha. W Nadleśnictwie Płytnica obejmuje fragmenty leśnictw: Piaski, Wrzosy i Głowaczewo, oddziały: 32a-f,h-m,~a,~c-~m, 128a-f,~a,~c-~h, 171a-k,~c, 172, 235c-j,~f, 236, 291c, 292a-f,~a,~c-~f, 360d-g, ~g, 361d-g,~g, 362b-k,~b-~d, 424b-l,~d, 425a,d-j,~a-~f, 470b-h, 471a-g,~a,~c-~f, 506c-h, 507b-g, ~g-~i, 508a-g,~a,~c, 533a-j,~b,~c,~f, 534, 562f-h, 563h,i,~d, 564a-f,~b, ~d,587a-h,~a,~c,~d, 588.
Udział poszczególnych kategorii gruntów przedstawia się następująco:
| ● grunty zalesione i niezalesione | 421,58 ha |
| ● grunty związane z gospodarką leśną | 10,65 ha |
| ● grunty nieleśne | 21,48 ha |
Ponadto w zasięgu Nadleśnictwa Płytnica „Wielkopolska Dolina Rurzycy" obejmuje 6,99 ha wód płynących Wielkopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu.
Rezerwat utworzono w celu zachowania cennych zbiorowisk roślinnych, rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz unikatowych krajobrazów przyrody wraz z urozmaiconą rzeźbą terenu, tj. naturalnych lasów rosnących na stromych zboczach, czystych jezior tworzących długie ciągi rynien oraz pagórkowatego terenu z meandrującą rzeką w głębokiej dolinie.
Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody, rezerwat został zaliczony do:
I. Rodzaj rezerwatu - krajobrazowy (K);
II. Typ i podtyp rezerwatu:
a) ze względu na dominujący przedmiot ochrony:
- typ: krajobrazów (PKr);
- podtyp: krajobrazów naturalnych (kn);
3. FORMY OCHRONY PRZYRODY
b) ze względu na główny typ ekosystemu:
- typ: różnych ekosystemów (EE);
- podtyp: mozaiki różnych ekosystemów (me).
Brak aktualnych zadań ochronnych dla Rezerwatu Przyrody „Wielkopolska Dolina Rurzycy".